Shumë e paraqesin vaping-un si një alternativë teorikisht më të shëndetshme ndaj duhanit, por një studim i gjerë shkencor ka nxjerrë në pah ndikimin “shkatërrues” që cigaret elektronike mund të kenë mbi shëndetin—sidomos duke parë prirjet tek përdoruesit më të rinj.

Një nga rreziqet kryesore të vaping-ut është pikërisht mungesa e të dhënave afatgjata për efektet e tij; megjithatë, studiues të ndryshëm paralajmërojnë për lidhje të mundshme me rritjen e rrezikut për demencë, sëmundje të zemrës dhe dështime organesh.

Simulimet laboratorike tregojnë efekte të neveritshme në organizëm—veçanërisht në mushkëri—dhe dëmtimet shfaqen vetëm pak sekonda pasi thithet avulli nga gojën e pajisjes.

Çfarë rrezikesh ka vaping-u për të rinjtë?

Siç raporton Daily Mail, një studim i publikuar në revistën Tobacco Control tregon se nisja e vaping-ut në moshë të re rrit ndjeshëm mundësinë që individi të fillojë pirjen e duhanit me kalimin e viteve—duke shtuar automatikisht rreziqet shëndetësore.

Sipas kërkimit, të rinjtë që përdorin e-cigarette janë mesatarisht rreth tre herë më të predispozuar të nisin cigaret krahasuar me bashkëmoshatarët që nuk vapo-jnë. Me këtë vijnë edhe një sërë pasojash të tjera shqetësuese.

Autorët raportojnë një asociim të konsiderueshëm mes e-cigarette-ve dhe abuzimit me substanca; ndërkohë asma ishte rezultati respirator më i shpeshtë, krahas lidhjeve të raportuara me “rezultate vetëvrasëse” dhe lëndime si pasojë e “incidenteve të shpërthimit” të pajisjeve.

Për më tepër, studimi përmend lidhje domethënëse mes vaping-ut dhe pneumonisë, bronkitit, uljes së numrit total të spermatozoideve, marramendjes, dhimbjeve të kokës/migrenave dhe dëmeve në shëndetin oral.

Çfarë sugjeron studimi si masë?

Përballë këtyre gjetjeve, studiuesit rekomandojnë masa rregullatore për të kufizuar shitjen dhe marketingun e e-cigarette-ve për të rinjtë. Kritika e tyre kryesore shkon për ngjyrat e ndezura, dizajnet “cool” dhe shijet e pazakonta, të cilat i bëjnë produktet veçanërisht tërheqëse për fëmijë dhe adoleshentë.

Aktualisht, mosha minimale ligjore për të blerë vape në SHBA është 21 vjeç (e rritur nga 18 pas një rishikimi të FDA-së në 2019), ndërsa në Mbretërinë e Bashkuar janë shpallur rregulla që synojnë ekspozimin në dyqane, paketimin dhe shijet. Siç thekson Departamenti i Shëndetësisë dhe Kujdesit Social: vapat janë bërë joshëse për fëmijët për shkak të shijeve të shumta, ngjyrave të forta, përdorimit të karikaturave dhe vendosjes shumë të dukshme në pika shitjeje—dhe ligji i ri parashikon fuqi për t’i rregulluar këto elemente.

Meqë lidhja mes vaping-ut në moshë të hershme dhe nisjes së duhanit është bërë tashmë e qartë nga studimi, masa të tilla mund të shtrihen më gjerësisht edhe në vende të tjera, si pjesë e një fushate më të fortë kundër e-cigarette-ve.